Dark Fiber, ervaringen en aandachtspunten

Gepubliceerd op 15 augustus 2023 Leestijd : 5 minuten
Sinds 1998 houden wij ons bezig met ‘dark fiber’. Maar wat is een dark fiber precies en wat komt erbij kijken? 
De simpelste omschrijving van een dark fiber is een onbelichte glasvezelverbinding die de mogelijkheid biedt om deze zelf te belichten en waarop je dus ook geen diensten van telecom providers hoeft af te nemen. Deze verbinding is daarmee helemaal privé en je kunt het zelf voorzien van optische apparatuur. Dus zowel actieve als passieve optische apparatuur waarmee je de capaciteit van de betreffende verbinding zelf kunt indelen en flink kunt uitbreiden. Dark fiber wordt over het algemeen geleverd in een enkel vezeltje of in een paartje van twee vezels. 
In die tijd, met nul komma nul ervaring, staken we de SC-stekkers (Subscriber Connectors) in  de GBIC module, die in de switch geplaatst was, en de ST-stekers (Straight Tip Connectors) in de aansluitingen op de glaslade. Dat was een magisch moment, het werkte! 
We wisten bijna niets over golflengtes, multi of single mode fiber, over demping, db’s of over kleurtjes. 
Uiteraard hebben we ons op dat moment laten adviseren. Intussen hebben we flink bijgeleerd. 
 
ROOT heeft nu haar eigen glasvezelnetwerk op het Kennispark in Enschede. We hebben dark fiber verbindingen om de drie datacenter locaties (Equinix EN1, Previder PDC1 en Previder PDC2) met elkaar te verbinden. De lengte van deze verbindingen beperkt zich tot een afstand van minder dan 15 km per stuk. 
 

Optische modules en demping

Een dark fiber verbinding zelf heeft geen bandbreedte. De optische modules, die op de verbinding worden gebruikt, bepalen de bandbreedte die bereikt gaat worden over je dark fiber verbinding. 
Men zegt wel ééns dat de bandbreedte over glasvezelverbindingen ongelimiteerd is. Dat is natuurlijk niet waar! Wel heeft een glasvezel een enorme capaciteit, denk hierbij aan honderden gigabits voor een vezelpaar.  
 
Waar zitten dan de beperkingen? En wat zijn de zaken waar je rekening mee moet houden? 
Dat is vooral demping. Demping wordt uitgedrukt in db’s. Een standaard single mode glasvezelkabel verliest ongeveer 3 db signaal per 10 km (dat is een halvering van het vermogen). Daarnaast zijn er lassen, patches e.d. waar ook verlies optreedt. Zelfs een te scherpe bocht in een glasvezelkabel maakt dat er extra demping optreedt. 
Een patch kan tussen de 0,1 en 0,3 db aan demping opleveren, een las ook iets in die orde. Een patch heeft verder als nare eigenschap dat er reflecties optreden, die zijn er bij een las niet. Reflecties kunnen verstorend werken op de netwerkverbinding. 
Als de verbinding uit één vezel bestaat dan heb je optische modules nodig die voor het verkeer twee golflengtes gebruiken namelijk één golflengte per verkeerrichting. Dit noemen we een BiDi module ofwel een bi-directionele module. 
De modules aan beide kanten van de verbinding zijn gespiegeld. Zijde A zendt bijvoorbeeld met 1310 nanometer (nm) en zijde B zendt met 1550 nm. Ontvangen moet dan omgekeerd, de A zijde ontvangt 1550 nm en de B zijde 1310 nm. 
In geval de verbinding uit twee vezels bestaat, kan het verkeer dezelfde golflengte gebruiken voor beide richtingen. Het inzetten van de dubbelvezelpaar biedt weer mogelijkheden voor WDM-technologie (Wave Division Multiplexing) waarbij er over één vezelpaar tientallen verbindingen kunnen worden gemaakt. Elke verbinding gebruikt zijn eigen golflengte (kleurtje) op het vezelpaar. 
ROOT gebruikt deze technologie op haar datacenter ring. Elke module heeft een bepaalde gevoeligheid en dat bepaalt de afstand die met de betreffende module kan worden overbrugd. Het is dus zaak om vooraf goed te kijken naar de eisen die je aan de verbinding stelt zodat de juiste glasvezelmodules worden geselecteerd. 
 

Dark Fiber in gebruik nemen

Er is speciaal gereedschap om een dark fiber in gebruik te nemen en om te beheren. ROOT maakt hier ook gebruik van, denk bijvoorbeeld aan een microscoop om de uiteinden van een verbinding te kunnen controleren op vuil of een gekalibreerde lichtmeter en lichtbron om de demping op een verbinding te kunnen meten. Daarnaast heb je allerlei schoonmaakspullen nodig om eventueel vuil te kunnen verwijderen. 
 
Het meest geavanceerdste stuk gereedschap is de OTDR (Optical time-domain reflectometer),. Met de OTDR kan een verbinding geheel doorgemeten worden. Als we behoefte hebben aan zo’n meter huren we een gespecialiseerde leverancier in. Ook bij het in gebruik nemen van een (belangrijke) verbinding laten we een nulmeting doen. Dat geeft de mogelijkheid om later te vergelijken als er onverhoopt storingen optreden. Normaal levert de aannemer, bij de oplevering van de verbinding, rapportages aan die met een OTDR zijn gemaakt. Dit is de basisinformatie voor de aan te schaffen modules.
 
De levertijden van een dark fiber zijn een heel belangrijke factor om rekening mee te houden. Vaak is er een vergunning nodig om de verbinding te realiseren. En de gemeente heeft ca. 8 weken de tijd nodig om op een vergunningsaanvraag te reageren. 
 
Daarnaast heeft een aannemer ook tijd nodig om één en ander voor te bereiden etc. Wij houden standaard rekening met 16 weken levertijd, gerekend vanaf datum opdrachtverstrekking. 
Wil je een offerte traject starten? Houd dan rekening met een traject van een half jaar, gerekend vanaf datum offerteaanvraag tot de oplevering. 
Wat ook zeker niet onbelangrijk is, en we spreken uit ervaring, is dat de éne aannemer beter in staat is de gemaakte afspraken na te komen dan de andere. Een betrouwbare aannemer is dus key!
 
De levertijden van hardware zijn ook een andere belangrijke factor. Alhoewel het iets verbeterd is, kan het soms nog steeds maanden duren voor een switch geleverd wordt. 
 
Ben je benieuwd naar de mogelijkheden van dark fiber voor jouw organisatie? Neem dan contact met één van onze specialisten, we helpen je graag verder.